انتشاراتسیاست و فرهنگگفتگوی ادیانمطالعات بین المللی
کتاب: دین و هویت در جهان امروز
عنوان: دین و هویت در جهان امروز
پدیدآورنده: محمد مسجدجامعی
ناشر: انتشارات اطلاعات (تهران)
تاریخ چاپ: تابستان ۱۴۰۰
نوبت چاپ: اول
تعداد صفحات: ۴۱۶
قطع و نوع جلد: رُقعی (گالینگور)
دربارۀ کتاب
دین آفرینندۀ انسان مورد توصیۀ خویش است، همچنان‌که برخی از ویژگی‌های تحققِ خارجی دین را نیز انسان می‌آفریند. برهم‌کنش دین و هویت در جوامع بشری در طول تاریخ، گاهی آن دو را چنان در هم می‌تند که با هم یکی می‌شوند، و گاهی نیز فراز و نشیب روزگار آنها را به شکلی از هم می‌گسلد که جدایی‌شان بسیار ملموس می‌گردد. این پیوندها و گسست‌ها بر سیاست‌های داخلی و خارجی ملت‌ها تأثیر می‌گذارد و سرنوشت‌های متفاوتی را برای آنها و برای دیگرانی که با آنها کنش و واکنش دارند، رقم می‌زند.
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجدجامعی در تازه‌ترین اثر خود، «دین و هویت در جهان امروز»، در قالب گفتگوهایی باز و صمیمانه و جذاب و نیز مقاله‌هایی کم‌گوی و گزیده‌گوی، به موضوعات مذکور و بسیاری دیگر از مطالب می‌پردازد. کتاب مزبور که شامل بیست مقاله و گفتگو در قالب سه فصل اصلی است، در تابستان سال ۱۴۰۰ به جامعۀ فرهنگی و علمی کشور عرضه شد. محتوای زیر را در کتاب خواهید یافت:
فصل نخست: دین و هویت
- «دین، ناسیونالیسم و راستگرایی آمریکایی» گفتگویی است دربارۀ سیاست ایدئولوژیک آمریکای ترامپی در قبال ایران، سیاستی که مبتنی بر ناسیونالیسم و راستگرایی آمریکایی و به‌ویژه مسیحیت انجیلی است.
- «انشقاق در میان مسیحیان طرفدار ترامپ: مقالۀ انتقادی مارک گالّی» گفتگویی است دربارۀ پیدایش دودستگی در میان پروتستان‌های انجیلیِ طرفدار ترامپ در آمریکا.
- «ترامپ و پدیدۀ ترامپ» گفتگویی است دربارۀ پایگاه دینی و ناسیونالیستی ترامپ در آمریکا، و ماهیت سیاستِ عمدتاً ایدئولوژیک وی در خاورمیانه.
- «دین و ناسیونالیسم در اروپا» گفتگویی است دربارۀ جدایی‌ناپذیری مسیحیت از هویت تاریخی و ملی اروپاییان، و نقش قدرت‌یابی کلیسای ارتدوکس و همچنین حضور مهاجران مسلمان در اروپا در تقویت این پیوند.
- «کلیسای ارتدوکس و جایگاه آن» گفتگویی است دربارۀ آمیختگی دین و هویت ملی در روسیه و اینکه کلیسای ارتدوکس مهم‌ترین رکن ناسیونالیسم روسی است.
- «نقش جهانی واتیکان» گفتگویی است دربارۀ جایگاه سازمان تاریخی کلیسای کاتولیک در جهان و در میان پیروانش در مناطق مختلف. رابطۀ واتیکان با کلیسای ارتدوکس، رژیم صهیونیستی و دنیای مسلمان به طور ویژه بررسی شده است.
- «مسیحیت امروز: جریان‌ها و هدف‌ها» گفتگویی است بی‌پیرایه و دوستانه دربارۀ موضوعات گوناگون مربوط به جهان مسیحی، از تقسیم‌بندی نژادی-جغرافیایی آن و روابط شاخه‌های مختلف مسیحی با یکدیگر گرفته تا فراز و نشیب تاریخی مسیحیت از دوران رنسانس تا به امروز، رابطۀ دین و سیاست در مسیحیت، دغدغه‌های روحانیان مسیحی، مسائل مالی تشکیلات واتیکان، و بسیاری دیگر از موضوعات.
فصل دوم: دین و تمدن نوین
- «دین و حقوق بشر: رابطۀ متقابل» مقاله‌ای است دربارۀ تعارض احکام و معتقدات دینی با حقوق بشرِ امروزین و اینکه شرط پایداری تفسیرهای جدیدِ دینی توان آنها در قانع‌سازی ایمانداران است.
- «اسلام و مسئلۀ محیط‌زیست» مقاله‌ای است دربارۀ دیدگاه اسلام پیرامون مسئلۀ حفظ محیط‌زیست از دو منظر اخلاقی و فقهی.
- «ناهنجاری اخلاقی در کلیسا» گفتگویی است دربارۀ مسئلۀ کودک‌آزاری در کلیسای کاتولیک.
- «هند و تجربۀ جهانی شدن» مقاله‌ای است در توصیف فرهنگ و هویت هندی و چالش‌های پیش‌روی هند در این زمینه.
- «دین و تمدن: رابطۀ متقابل» مقاله‌ای است دربارۀ آمیختگی عمیق دین و تمدن و لزوم شناخت هر یک برای شناخت دیگری، و اینکه بسنده کردن به مطالعات الهیاتی هرگز به شناخت درست موقعیت ادیان نخواهد انجامید.
- «دین و نوگرایی دینی» مقاله‌ای است دربارۀ ناهمسانی موقعیت دین در جوامع مدرن امروزی و اینکه در دوران جدید، هویت ملی و میراث دینی در برخی جوامع با هم پیوند خورده‌اند، حال آنکه در برخی دیگر از هم جدا شده‌اند.
- «خانواده و جامعۀ امروز: اصول و واقعیت‌ها» مقاله‌ای است دربارۀ تضعیف نهاد خانواده در کشورهای صنعتی و ضرورت مقاومت جوامع و به‌ویژه ادیان در برابر این جریان.
- «حقوق بشر مسئله‌ای انتزاعی نیست.» مقاله‌ای است دربارۀ ساده‌انگاری و شتاب‌زدگی غربیان در ارزیابی موضوعاتی مانند حقوق بشر و دمکراسی، و نادیده‌انگاری واقعیت‌های اجتماعی، تاریخی، اقتصادی و اعتقادیِ گوناگونی که در امکان تحقق این مفاهیم در جوامع گوناگون مؤثرند.
- «اسلام، مسیحیت و تمدن نوین» مقاله‌ای است دربارۀ واکنش‌های متفاوت اسلام و مسیحیت در برابر فشار نیرومند و فزایندۀ تمدن جدید، فشاری که باعث شد مسیحیت پای در دامن بکشد، ولی نتوانست با اسلام چنین کند.
فصل سوم: روابط متقابل ادیان و ایدئولوژی‌ها
- «مقاومت غیرخشونت‌آمیز مذهبی در برابر کمونیسم: تجربۀ ایران بعد از جنگ جهانی دوم» مقاله‌ای است دربارۀ ایستادگی سرسختانۀ دین و نهادهای دینیِ جامعۀ ایران در برابر کمونیسم.
- «بالکان و بوسنی: ثبات و امنیتِ به‌هم‌پیوسته» مقاله‌ای است دربارۀ فجایعی که پس از فروپاشی بلوک شرق در منطقۀ بالکان رخ داد و این مسلمانان بوسنی بودند که بهای بسیار سنگین رقابت‌های قدرت‌های اروپایی و حتی غیراروپایی را در شکل‌گیری اروپای پس از جنگ سرد، یک‌تنه پرداختند.
- «مسیحیت در روزگار ما» گفتگویی است دربارۀ فراز و نشیب روابط پیچیدۀ دو کلیسای کاتولیک و ارتدوکس در دوران جدید و نیز جایگاه هر یک از این دو در جهان امروز.
- «درگیری‌های قومی و چالش‌های بعد از جنگ سرد در آفریقا» گفتگویی است دربارۀ خلأ ناشی از پایان جنگ سرد در آفریقای سیاه و شکست کلیسای کاتولیک در پر کردن این خلأ و نیرومند شدن گرایش‌های قبیله‌ای و تشدید درگیری‌های قومی در این منطقه.
دربارۀ پدیدآورنده
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجدجامعی – سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در واتیکان و مراکش و مدیرکل اسبق امور فرهنگی وزارت امور خارجه – در حال حاضر، رئیس مؤسسۀ مطالعات راهبردی اسلام معاصر (مرام)، مشاور عالی و عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در قم و نیز از اساتید دانشکدۀ روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه در تهران می‌باشد. از دیگر کتاب‌های ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیاست و گفتگوی دینی (در دست انتشار)
- کرونا و جهانِ در حال گذار (۱۴۰۰)
- تا راه گُم نشود: مجموعه مقالات تحلیلی تاریخ اسلام (۱۳۹۹)
- مسیحیت انجیلی: بررسی گسترش اِوَنجلیکالیسم در جهان امروز (۱۳۹۸)
- ایران و ژئوپلیتیک منطقه: پیداها و ناپیداها (۱۳۹۷)
- مسیحیان و روزگار جدید: فرهنگ، سیاست و دیپلماسی (۱۳۹۶)
- از شمال آفریقا تا واتیکان: خاطرات دوران سفارت محمد مسجدجامعی (۱۳۹۶)
- ایران و جهان عرب: تحولات عربی و ژئوپلیتیک ایران (۱۳۹۵)
- ژئوپلیتیک خلیج فارس: عربستان و شیخ‌نشین‌ها (۱۳۹۵)
- زمینه‌های تفکر سیاسی در قلمروی تشیع و تسنن (۱۳۸۵)
- گفتگوی دینی، گفتگوی تمدنی: اسلام و مسیحیت در دوران جدید (۱۳۷۹)
- تحول و ثبات: مقدمه‌ای بر شناختت شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس (۱۳۶۸)
